Kruispunten: de betekenis en de regels

Volgens het RVV 1990 is een kruispunt “een kruising of splitsing van wegen”. Omdat hier verschillende verkeersdeelnemers bij elkaar komen, is de kans op een ongeval aanzienlijk. In 92% van de ongevallen is menselijk falen de oorzaak. Een hoog getal!

Het is dan ook van groot belang dat verkeersdeelnemers goed op de hoogte zijn van de verkeersregels en verkeerstekens bij een kruispunt, zoals bijv. voorrangsborden.

Script 24 uit de RIS opleiding
In de RIS rijopleiding wordt veelvuldig geoefend op het aanrijden, oprijden en achterlaten van kruispunten. Leerlingen moeten veel informatie filteren en theoretische kennis toepassen. Daarom oefenen we dit in script 24 eerst in eenvoudige en overzichtelijke verkeerssituaties, zodat leerlingen zich de kennis en vaardigheden rustig eigen kunnen maken.

In dit script leggen we beknopt de volgende handelingen uit door gebruik te maken van de zogeheten set van regels. De leerling neemt deze regels eerst thuis door als voorbereiding op de rijles, voordat het script praktisch wordt geoefend.

Scan
Hoe een leerling tijdig een kruispunt kan herkennen door minstens 200 meter vooruit te kijken en op zoek te gaan naar herkenningspunten zoals verkeersborden, verkeerstekens, openingen tussen huizenrijen, straatnaambordjes, bomenrijen en drempels.

Soort kruispunt
Hoe een leerling op tijd leert bepalen welk soort kruispunt er wordt benaderd, bijv. hoe is de voorrang geregeld, hoe druk is het kruispunt, is het overzichtelijk en wat kan de leerling verwachten na het kruispunt.

Ruimtekussen
Hoe een leerling rekening leert houden met voldoende ruimte rondom de auto en de snelheid leert aan te passen bij het naderen van een kruispunt.

Kijken
Hoe een leerling leert om eerst recht vooruit te kijken of de weg vrij is, daarna naar links te kijken, weer recht vooruit, dan naar rechts te kijken en dit te herhalen wanneer het een druk kruispunt betreft.

Voorrang verlenen
Hoe een leerling leert om voorrang te verlenen door andere bestuurders ongehinderd hun weg te laten vervolgen. Theoretische kennis is hierbij onmisbaar!

Kijken
Hoe een leerling leert om niets over het hoofd te zien bij de kruispunten. Dode hoeken, raamstijlen, fietsers, kleine voertuigen zorgen ervoor, dat er vaak meermaals goed moet worden gekeken voordat het kruispunt wordt opgereden.

Scan
Hoe een leerling leert om bij het oprijden van het kruispunt weer minstens 200 meter vooruit te kijken en daarna de binnenspiegel en de buitenspiegels te controleren om te zien of er verkeer meerijdt of aan het inhalen is.

In het RIS boek staat uitgebreid beschreven wat de leerling in script 24 kan verwachten tijdens de rijles. Kortom: script 24 is één van de belangrijkste scripts in de RIS rijopleiding.

De regels bij voorrang
Een veelgehoorde opmerking bij het naderen van bijv. een voorrangskruispunt is: “Ik heb voorrang, dus ik mag altijd voorgaan”.

Dat lijkt misschien juist, maar de achterliggende gedachte van voorrang verlenen is echter, dat andere bestuurders ongehinderd hun weg kunnen vervolgen. Dit wil zeggen, dat er nooit voorrang mag worden genomen, maar dat voorrang altijd door andere bestuurders verleend moet worden.

Ook bij kruispunten die met verkeerslichten zijn geregeld blijft gelden, dat er altijd goed gekeken moet worden of er voorrang verleend wordt. Er kan namelijk iemand door het rode licht rijden of een hulpvoertuig zoals een ambulance of brandweerwagen met optische- en geluidssignalen kan het kruispunt naderen en het rode licht negeren. Dit kan levensgevaarlijke situaties veroorzaken met alle gevolgen van dien.

Verkeersregels en verkeerstekens zijn onmisbaar in het verkeer. Een wijs gezegde bij het naderen van kruispunten is dan ook: “Geef je verstand eens voorrang”.